Elke avond zet het Burgerplatform voor Steun aan de Vluchtelingen zich in om voldoende slaapplaatsen te vinden voor de migranten in het Maximilaanpark. Maandag waren dat ongeveer zestig plaatsen, dinsdag opnieuw vijftig. "Het aantal vrijwilligers is geëxplodeerd sinds Theo Francken zei dat hij het park wilde opkuisen."
De telefoon van de Adriana van het Burgerplatform rinkelt onophoudelijk. Sinds een paar weken regelt ze slaapplekken voor migranten bij de mensen thuis. Maandag regelde ze ongeveer zestig slaapplaatsen, dinsdag opnieuw 51. Een aantal van de migranten kunnen langer dan één nacht blijven.
Soms vraagt Adriana ook daarna of de migranten langer kunnen blijven. Is het antwoord ja, dan scheelt dat weer één zoektocht de volgende dag. Is het antwoord nee, dan begint de zoektocht van voor af aan. Van de telefoonlijst, naar nieuwe contacten via vrijwilligers, de Facebookpagina ’Hébergement Plateforme Citoyenne’, toevallige passanten en kennissen van opvangfamilies.
De opvang is volgens vrijwilliger Raf, die bijna dagelijks in het park en Noordstation te vinden is, geëxplodeerd sinds de uitspraak van Theo Francken die het park wilde ’opkuisen’. "Twee keer zoveel vrijwilligers hebben zich gemeld," zegt hij. De man die op de fiets aankomt met een paar broden van een conferentie, wordt onverrichte zaken naar huis gestuurd. "Eten is er net geweest, we zoeken mensen die opvang kunnen regelen," klinkt het.
Kantoor
"Kom bij me staan, in mijn kantoor," zegt Adriana. Ze doelt op een elektriciteitskastje aan de rand van het park, waar ze heen en weer manoeuvreert tussen een schriftje vol namen, een Excel-bestandje op haar telefoon, en een aantal openstaande Facebookpagina’s met nieuwe meldingen. Families beginnen haar overdag al te bellen.
De jonge Portugese heeft bijna een dagtaak aan haar vrijwilligerswerk in het park. Haar werk overdragen is lastig. De Brusselaars die iemand willen opvangen, kennen haar inmiddels. En dat vertrouwen is belangrijk. "Vaak hebben ze allerlei vragen. Dat is ook logisch, voordat ze hun huis openzetten voor wildvreemden."
Onzichtbare solidariteit
Een 32-jarige vrouw komt aanfietsen. Voor de vrouw, die liever anoniem blijft, is het de eerste keer dit jaar dat ze zich meldt om migranten op te vangen.
"In 2015 heb ik ook een week opvang geboden. Nu doe ik dat opnieuw, na alles wat ik heb gehoord en gezien," zegt ze. "Twee jaar geleden was het heel anders geregeld ; toen gaf je je telefoonnummer, en werd je daarna gebeld. In het begin kwam er ook een vertaler mee. Nu is dat er niet, maar het is ook veel urgenter." Ze kan twee mensen huisvesten. Adriana grijpt opnieuw haar telefoon, en even later is de deal rond. Twee mannen hoeven niet in het park te overnachten.
De situatie is nu heel anders dan in 2015, vindt ook vrijwilligster Valentine. "Toen werden er elke dag maaltijden aangeboden. ’s Avonds was er muziek, het was er niet slecht. Dit keer lijkt het net alsof de solidariteit niet zichtbaar mag zijn," betreurt ze.
Tegen middernacht wordt de slaapplek voor de tien laatste migranten steeds onzekerder. De telefoonlijst van Adriana is uitgeput. "Het station sluit straks," zegt ze. "De deuren worden geblokkeerd. En Samusocial is altijd al vol als je belt rond deze tijd." Het kwik zakt tot 12 graden, en zal in de loop van de nacht nog een paar graden zakken. Dj BlackWolf schalt uit de boxjes van één van de migranten. Een paar van hen dansen op de beat. Het is een manier om warm te blijven. Er stopt een auto. Toch nog twee extra bedden.